Sau khi đã được công nhận vào năm 1992 như một bệnh khác biệt trên tôm nuôi ở Ecuador, Taura Syndrome Virus (TSV) đã lan ra nhanh chóng khắp nhiều vùng nuôi tôm của châu Mỹ thông qua tôm bố mẹ và loại tôm giống bị nhiễm bệnh. Bệnh Taura trên tôm thường sẽ gặp ở tôm thẻ chân trắng ở giai đoạn nuôi từ 14-45 ngày tuổi, cỡ 0,05-7,0g. Bệnh cũng có thể nhiễm trên những tôm thương phẩm.
Dịch bệnh Taura này rất nguy hiểm, thời gian ủ bệnh cao, lây lan rất nhanh, có thể gây chết từ 40-95% ở tôm nuôi từ post, tôm giống, tôm giống lớn.
Mục Lục
Kiểm tra dịch tễ học
Hội chứng Taura là bệnh chủ yếu ở giai đoạn ương của tôm thẻ chân trắng Penaeus (Litopenaeus). Thường xảy ra trong vòng 14 đến 40 ngày sau khi thả tôm giống vào ao hoặc bể nuôi thương phẩm và dẫn đến tỷ lệ chết từ 40% đến hơn 90%.
TSV đã được ghi nhận trong các giai đoạn sống của hậu ấu trùng, sắp trưởng thành và trưởng thành. Những con tôm sống sót sau khi nhiễm TSV có thể mang mầm bệnh suốt vòng đời của nó.
Các loài chim di cư, côn trùng sống dưới nước và con người có khả năng là vật trung gian cơ học của virus. Chim là một trong những nguyên nhân lây nhiễm chéo. Sự bùng phát nhiễm TSV thường xuyên hơn khi độ mặn dưới 30 ppt.
Các triệu chứng của bệnh Taura trên tôm
Tôm yếu, èo uột, vỏ mềm, ruột không có thức ăn, bơi lờ đờ trên mặt nước, tấp mé bờ, chậm lớn. Gan tụy có màu vàng hơn bình thường, mang, đuôi bị sưng.
Thân tôm (đuôi và chân bơi) có màu đỏ nhạt, hồng xám. Khi dùng kính hiển vi quan sát đuôi và chân bơi của tôm sẽ thấy có dấu hiệu hoại tử.
Ở giai đoạn cấp tính, tôm thường chết trong quá trình lột xác. Đầu tiên thấy xuất hiện tôm chết dưới đáy, sau đó tôm nổi lên mặt nước và có nhiều tôm chết ở rìa ao.
Nếu tôm sống lột vỏ được, chúng có thể hồi phục và sinh trưởng bình thường, dù vẫn nhiễm liên tục virus.
Sau giai đoạn cấp tính, biểu bì bị hoại tử sẽ gây nên các đốm đen trên thân tôm, vỏ kitin ở đuôi và chân bơi bị ăn mòn, do vi khuẩn Vibrio spp.
Tôm nhiễm TSV giai đoạn mãn tính: không có dấu hiệu bên ngoài, mô bệnh chỉ có trong tổ chức lympho của tế bào.
Virus Taura có thể nhiễm trên tôm sú gây bệnh đỏ đuôi: tôm có màu đỏ toàn bộ vùng đuôi quạt và các đốt thân kế tiếp ngược lên phía đầu. Chân bò, chân bơi cũng có màu đỏ.
Phương pháp chuẩn đoán bệnh Taura trên tôm
- Phương pháp truyền thống: xét dấu hiệu lâm sàng, tác nhân thô, mô học và xét nghiệm sinh học.
- Phương pháp kháng thể: test ELISA, test PCR.
>>> Xem thêm về chuyên mục phòng và trị bệnh thủy sản
Các phương pháp phòng bệnh
Hiện nay bệnh do virus Taura vẫn chưa có thuốc đặc trị. Do đó người nuôi cần áp dụng các biện pháp phòng bệnh tổng hợp; để hạn chế tối đa khả năng lây nhiễm của virus từ các nguồn.
Chọn giống
- Chọn con giống sạch bệnh, đã được kiểm tra PCR.
- Chọn nguồn tôm giống có khả năng kháng bệnh do virus như SPR. Giống tôm SPR đã chứng tỏ được khả năng chống lại các bệnh như: Đốm trắng (WSSV), Taura (TSV), hoại tử gan tụy (AHNPD), hoại tử cơ quan tạo máu (IHHNV) và một số bệnh do vi khuẩn.
Tắm giống
Phương pháp tắm con giống bằng nano bạc đang được sử dụng phổ biến. Nhằm tăng khả năng chống lại bệnh. Nếu tôm giống có mang mầm bệnh tiềm ẩn sẽ bị nano bạc diệt khi tắm giống. Nano bạc còn tồn tại trong cá thể tôm đến 48h. Giúp chống lại vi khuẩn khi ra ngoài môi trường ao nuôi.
Nguồn thức ăn
- Chọn lọc thức ăn có chất lượng, hàm lượng dinh dưỡng phù hợp.
- Tránh cho ăn dư thừa.
