Ở nước ta, nuôi trâu chủ yếu thường để lấy sức kéo. Vì thế nên tiềm năng sản xuất trâu thịt hầu như không được chú ý đến. Thực chất thịt trâu cũng giống như thịt bò về nhiều tính chất cơ bản: vị ngon cấu trúc, thành phần hoá học, giá trị dinh dưỡng. Thịt nghé non, trâu tơ hoặc trâu nuôi chuyên thịt là loại thịt rất ngon và có giá bán rất cao.
Tuy nhiên, hiện nay, ở nước ta thường chủ yếu là giết thịt loại trâu già, trâu loại thải. Vì thế nên màu thịt xẫm, ít mềm hơn và nặng mùi hơn thịt trâu non. Vì vậy người tiêu dùng có xu hướng không ưa chuộng. Từ thực tế đó, cho thấy cần quan tâm khai thác tiềm năng trong sản xuất thịt của trâu. Cải tiến quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng cũng như tìm kiếm các biện pháp nâng cao chất lượng sản phẩm. Trong đó kể cả kỹ thuật giết mổ và xử lý thịt.
Mục Lục
Kỹ thuật giúp tăng cao chất lượng thịt trâu
Để tăng năng suất và chất lượng thịt trâu, cần tiến hành vỗ béo trâu. Thời điểm vỗ béo trâu ở lứa tuổi còn non (từ 24 tháng tuổi) sẽ cho tỷ lệ xẻ thịt cao, chất lượng và độ mềm của thịt tốt, hiệu suất vỗ béo cũng cao hơn. Bởi vì trâu non có tốc độ lớn nhanh, bộ răng chắc khỏe nên khả năng tiêu hoá và đồng hoá thức ăn tốt hơn, khả năng tích lũy cũng cao hơn.
Tuy nhiên, cũng có thể vỗ béo trâu già, những con không có khả năng sinh sản và làm việc. Loại trâu này thường gầy yếu, tỷ lệ thịt xẻ thấp và chất lượng thịt không cao. Vỗ béo loại trâu này để nhằm tăng 15 – 20% khối lượng cơ thể. Phương thức chăn nuôi chủ yếu là chăn thả trên đồng bãi, kết hợp ăn cỏ, rơm và thức ăn tinh tại chuồng.
Đối với các tỉnh phía Bắc, vỗ béo trâu vào mùa thu là tốt nhất vì lúc này lượng cỏ phong phú, thời tiết mát mẻ. Đối với các tỉnh phía Nam, có thể vỗ béo trâu quanh năm, nhưng vỗ béo vào mùa mưa từ tháng 5 – 10 là kinh tế nhất.
Những giai đoạn vỗ béo trâu
Thời gian vỗ béo thường là 3 tháng.
Tháng thứ nhất: tiến hành dọn vệ sinh chuồng trại, tẩy giun sán cho trâu, cho ăn đủ rơm, cỏ. Đối với những con gầy yếu, cho ăn thêm những loại thức ăn giàu đạm để nhanh chóng phục hồi cơ thể, tạo đà cho những tháng tiếp theo.
Tháng thứ 2: chăn thả gần, cho ăn cỏ thoả mãn, tăng lượng thức ăn tinh, đảm bảo đủ nước uống.
Tháng thứ 3: cho trâu ăn loại thức ăn giàu bột đường, chăn thả gần chuồng. Hoặc nhốt hoàn toàn để hạn chế tiêu hao năng lượng và tăng tích lũy mỡ.
Trong điều kiện chăn thả gia đình ở nước ta có 2 phương thức vỗ béo thích hợp là:
Vỗ béo bằng chăn thả: chăn thả trâu trên bãi chăn 8 – 10 giờ/ngày để tận dụng cỏ tươi mà không tốn công thu cắt và vận chuyển. Ban đêm, bổ sung thức ăn tinh và muối ăn cho trâu. Cách vỗ béo này áp dụng cho những nơi có đồng bãi chăn thả rộng và năng suất cỏ tươi tương đối khá, bảo đảm cho trâu mỗi ngày thu lượm được 20 – 25 kg cỏ.
Vỗ béo bằng hình thức bán chăn thả: Áp dụng cho những nơi ít bãi chăn (vùng đồng bằng, ven đô, khu công nghiệp). Trâu chỉ tận dụng được một phần hoặc một nửa khẩu phần thức ăn trên bãi chăn, phần còn lại phải bổ sung tại chuồng nuôi, trong đó lưu ý đến thức ăn tinh.
Chú ý về dinh dưỡng khi nuôi trâu
Thức ăn dùng vỗ béo trâu, bò bao gồm: Thức ăn thô xanh, phụ phẩm nông nghiệp, thức ăn tinh, thức ăn bổ sung khoáng và vitamin…
Khẩu phần ăn cho trâu, bò vỗ béo theo 3 giai đoạn như sau:
Thức ăn thô xanh cho trâu bò ăn tự do cả ngày và đêm.
Bổ sung thức ăn tinh cho 1 con trâu bò trong 1 ngày đêm như sau:
Ngày thứ nhất đến ngày thứ 10 của quá trình vỗ béo cho ăn 01 kg cám hỗn hợp; ngày thứ 11 đến ngày thứ 30 cho ăn 02 kg cám hỗn hợp; ngày thứ 31 đến ngày thứ 90 cho ăn 03 kg cám hỗn hợp. Tuỳ từng điều kiện chăn nuôi hộ gia đình, trang trại. Nên bổ sung các phụ phẩm nông nghiệp khác như bã bia (từ 5-8kg/con/ngày)… Để giảm lượng thức ăn thô xanh, tăng nhanh khối lượng trong thời gian vỗ béo.
Ngoài việc cho ăn các khẩu phần trên cần bổ sung cho trâu, bò ăn thêm khoáng và vitamin. Thông qua cho ăn các tảng đá liếm có bán trên thị trường.
Kết thúc vỗ béo: Đo hoặc cân khối lượng trâu, bò để tính khả năng tăng trọng. Tính tiêu tốn thức ăn/kg tăng trọng. Tính hiệu quả kinh tế để có định hướng cho chăn nuôi kỳ sau.
Hãy đón xem những bài học chăn nuôi mới chất của chúng tôi.