Tôm sú là một trong những giống tôm mang lại giá trị kinh tế cao cho người chăn nuôi. Đây là loại thủy sản nuôi trồng phổ biến và rộng rãi nhất, trong quá trình chăn nuôi, bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý và môi trường sống lành mạnh cho tôm thì phòng tránh bệnh cho tôm cũng là yếu tố quan trọng. Một trong những căn bệnh thường gặp là bệnh đốm trắng ở tôm sú, đây là căn bệnh khá phổ biến và vô cùng nghiêm trọng, gây tổn thất lớn cho nhà chăn nuôi. Tìm hiểu về căn bệnh đốm trắng này ngay trong bài viết nhé!
Mục Lục
Các thông tin cần biết về bệnh đốm trắng ở tôm sú
Tôm sú là tôm đem lại sản lượng cao mỗi năm cho người nuôi. Lợi nhuận thu được từ nuôi tôm sú rất cao. Do đó việc người dân đổ xô nhau nuôi tôm là điều khó tránh khỏi. Song không phải ai cũng biết cách phòng bệnh cũng như nắm được các triệu chứng và điều trị bệnh hợp lí cho tôm khi mắc bệnh. Trong các bệnh phổ biến thường gặp ở tôm. Thì bệnh đốm trắng là một trong những bệnh dễ nhận biết cũng như phòng trị bệnh nhất.
Bệnh đốm trắng ở tôm sú do những nguyên nhân nào?
Bệnh đốm trắng ở tôm sú được xác định do 3 nguyên nhân chính sau đây:
- Virus White Spot Syndrome (WSSV) gây ra
- Vi khuẩn Bacteria White Spot Syndrome (BWSS) gây nên.
- Môi trường thay đổi thất thường, nguồn nước nuôi tôm bị ô nhiễm mà chủ nuôi không để ý.
Tôm mắc bệnh đốm trắng có những biểu hiện gì?
- Do virus White Spot Syndrome (WSSV): thì tôm có biểu hiện hoạt động kém. Hay ăn nhiều đột ngột sau đó bỏ ăn, bơi lờ đờ ở mặt nước hay dạt vào bờ. Quan sát vỏ tôm có nhiều đốm trắng ở giáp đầu ngực, đốt bụng thứ 5, 6 và lan toàn thân. Đôi khi tôm cũng có dấu hiệu đỏ thân. Khi các đốm trắng xuất hiện, sau 3 – 10 ngày tôm chết hàng loạt với tỉ lệ chết cao và nhanh.
- Do vi khuẩn Bacteria White Spot Syndrome (BWSS) gây nên thì tôm sẽ có các biểu hiện sau: Khi mới nhiễm khuẩn tôm vẫn ăn mồi, lột xác. Và chưa thấy các đốm trắng trên tôm. Tuy nhiên, quá trình lột xác bị chậm lại, tôm chậm lớn. Khi bệnh nặng, tôm không chết hàng loạt. Mà sẽ chết rải rác, hầu hết tôm bị đóng rong, mang bị bẩn. Lúc này quan sát tôm mới thấy các đốm trắng mờ đục hình tròn nhỏ trên vỏ khắp cơ thể.
- Với nguyên nhân từ môi trường nước. Thì biểu hiện của tôm mắc bệnh sẽ là đốm trắng xuất hiện ở vỏ đầu ngực. Hoặc ở vị trí phần vỏ ở sống lưng song tôm vẫn khỏe mạnh, ăn bình thường. Tuy nhiên chu kỳ lột vỏ của tôm sẽ dài hơn. Và khả năng sinh trưởng chậm hơn so với tôm khỏe mạnh nhờ nguyên liệu vi sinh.
Bệnh đốm trắng ở tôm sú phòng tránh như thế nào?
- Chọn tôm giống khỏe mạnh, chất lượng tốt.
- Xử lý đáy, ao trước khi thả.
- Tạt chế phẩm EM thường xuyên trong suốt quá trình nuôi tôm.
- Phòng ngừa bệnh đốm trắng ở tôm bằng cách sử dụng chế phẩm EM thứ cấp (hoạt hóa từ EM1). Nó giúp các vi sinh vật có lợi phát triển mạnh, chúng tiêu diệt các vi sinh vật có hại, vi khuẩn có hại. Và giúp phòng bệnh tốt hơn.
- Trong trường hợp vùng nuôi tôm đã phát hiện dịch bệnh tôm đốm trắng. Nhưng ao nuôi của nhà mình vẫn chưa có dấu hiệu bệnh. Thì người nuôi cần thực hiện các bước sau để phòng bệnh:
- Không nên đến nơi phát dịch. Hạn chế người qua lại các ao tôm. Trường hợp phải vào ao thì cần thay quần áo và lội qua bể nước khử trùng (Chlorine, formol 5%).
- Sử dụng vôi bột (CaO) rải xung quanh bờ ao. Đắp chặt cống cấp và thoát nước. Quây lưới quanh bờ ao để ngăn chặn xâm nhập của cua, còng, cá… vào ao, căng dây và lắp hình nộm để chống chim cò vào ao.
- Hạn chế thay nước ao, kiểm tra các yếu tố môi trường ao nuôi để điều chỉnh kịp thời. Như tăng cường quạt khí, xiphông đáy ao, ổn định pH, độ kiềm. Đồng thời tăng cường bổ sung Vitamin C, men vi sinh, khoáng tạt, thuốc bổ gan, vi lượng vào thức ăn. Nhằm tăng sức đề kháng cho tôm.
- Nếu nước ao có màu trà đậm. Hãy kiểm tra thấy lượng Vibrio trong nước tăng vượt ngưỡng thì nên khử trùng nước ao bằng các nguyên liệu thủy sản như TS B52, SDK… Sau đó, phải bón ngay chế phẩm vi sinh để phục hồi lượng vi khuẩn có lợi trong ao. Thường xuyên kiểm tra sức ăn của tôm để điều chỉnh thức ăn phù hợp.
Điều trị như thế nào khi tôm mắc bệnh?
Nếu phát hiện có dấu hiệu bệnh đốm trắng. Khi thấy các cá thể tôm tấp bờ thì người nuôi nhanh chóng vớt ra khỏi ao và bắt đầu thực hiện các bước sau:
- Dùng SDK diệt khuẩn 1lít/1000m3 nước, Oxyxanhletomine 1,5kg/1000m3 nước đánh vào ao.
- Sau 2 giờ đánh TS 1001 liều dùng 2 lít/1000m3nước + Bet-to-gane 2 lít/1000m3 nước kết hợp cho ăn TS 1001 liều cao 5 lần/ngày. Liều dùng: 0,5 lít/10kg thức ăn, cho ăn ngày 3 cữ.
- Để chặn đứng virus đốm trắng không cho bùng phát khắp ao. Tăng cường sức khỏe cho tôm bằng Vitamin C.
- Xử lý môi trường bằng cách dùng TS B52 buổi sáng, buổi chiều dùng Zeo bột để lắng lọc nước. Hôm sau xử lý đáy bằng men vi sinhHatico liều cao để giúp vi sinh vật có lợi phát triển. Và giúp tôm khỏe nhanh hồi phục.
- Sự kết hợp trên sẽ tăng cường sức đề kháng cơ thể cho tôm. Đồng thời làm suy yếu giảm sự phát triển virus.
Bà con cần lưu ý điều này nếu tôm đã bị bệnh: Trong trường hợp tôm thành phẩm bị nhiễm bệnh. Lúc này bà con cần nhanh chóng thu hoạch càng sớm càng tốt. Để giảm tối đa thiệt hại cho bà con nhà nông. Sau đó tiến hành cải tạo ao nuôi bằng các khoáng chất thích hợp. Để chuẩn bị tốt nhất môi trường cho đợt thả giống mới!
Những điều cần lưu ý khi nuôi tôm sú
Màu nước và độ trong của nước
Màu nước ao nuôi là yếu tố quan trọng đánh giá chất lượng môi trường sống của tôm. Bà con có thể xem cụ thể bài đánh giá chất lượng dinh dưỡng ao nuôi qua màu nước để biết rõ hơn. Bên cạnh đó, độ trong của nước cũng phản ánh chất lượng ao nuôi. Cụ thể:
– Nếu nước có độ trong quá cao (> 50cm). Khi đó ao nuôi sẽ rất nghèo dinh dưỡng. Nguồn thức ăn tự nhiên có trong ao sẽ rất thấp và không đủ cung cấp cho tôm. Những ao nuôi như vậy sẽ có độ pH thấp, chất lượng nước không ổn định, rong và tảo đáy phát triển mạnh. Dẫn đến việc tôm sú giống bị sốc và chậm lớn;
– Nếu nước có độ trong quá thấp do mật độ tảo dày đặc dễ làm cho độ pH trong ao nuôi tăng cao vào buổi trưa và chiều. Nếu thả tôm giống vào những ao như vậy sẽ khiến tôm thiếu oxy do tảo nở hoa;
Từ đó cho thấy, cả hai yếu tố kể trên đều không tốt cho việc thả tôm giống. Theo các chuyên gia, màu nước thích hợp để thả tôm sú giống là màu xanh nõn chuối hoặc màu nâu. Với độ trong thích hợp từ 30-40cm.
Độ kiềm
Không phải đơn thuần mà nhiều bà con thường hỏi chúng tôi về cách tăng độ kiềm cho ao nuôi tôm. Trên thực tế, độ kiềm là một yếu tố rất quan trọng trong việc duy trì hệ đệm sinh thái của ao nuôi. Nó giúp môi trường nước được ổn định. Và giúp tôm không bị sốc trong quá trình nuôi. Thông thường, độ kiềm thích hợp trong ao nuôi tôm sú là 80-120mg/l. Khi độ kiềm thấp hơn mức này sẽ khiến pH dễ biến động, tôm bị mềm vỏ, ngược lại độ kiềm quá cao sẽ khiến tôm khó lột xác.
Oxy hòa tan
Tôm rất cần oxy để sống và phát triển. Nhất là với tôm sú giống vừa trải qua quá trình vận chuyển nên yếu và cần thời gian thích nghi với môi trường sống mới. Vì thế bà con có thể thấy rõ vai trò của oxy hòa tan với tôm sú giống khi thả nuôi trong 10 ngày đầu. Nếu thiếu oxy, tôm sẽ bơi lờ đờ trên mặt nước, thậm chí dạt bờ. Do vậy, tốt nhất bà con nên chạy quạt nước trước khi thả tôm khoảng 8 giờ và tắt quạt nước trước khi thả tôm 1 giờ. Thời điểm thả tôm sú giống tốt nhất là lúc oxy hòa tan trong ao đạt tối thiểu 4mg/l.
Tôm sú là mặt hàng thủy sản được ưa chuộng trên thị trường, do đó, khi nuôi tôm sú cần nắm rõ về giống, quá trình nuôi và phòng trị các loại bệnh phổ biến, bài viết trên đây của chúng tôi đã trình bày chi tiết về các nguyên nhân, triệu chứng bệnh, cách phòng và trị bệnh đốm trắng ở tôm sú, bà con hãy nắm vững kiến thức để kịp thời ứng phó với dịch bệnh nhằm hạn chế thiệt hại.