Dưa chuột (dưa leo) có tên tiếng Anh là Cucumber và có tên khoa học là Cucumis sativus. Dưa chuột là cây leo thuộc họ Bầu bí (Cucurbitaceae) và ta có thể trồng nó quanh năm. Dưa chuột có nguồn gốc từ Nam Á và đã được trồng ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, nơi phổ biến nhất ở Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan, Ai Cập, Hà Lan, Tây Ban Nha, Việt Nam… Hiện nay, dưa chuột có rất nhiều giống loài khác nhau và được trồng rộng rãi khắp thế giới. Sau đây reservenz sẽ mách bạn kỹ thuật trồng dưa chuột cho vụ đông sao cho hiệu quả nhất nhé.
Mục Lục
Dưa chuột thích hợp trồng vào vụ đông
Hoa của dưa chuột thường mọc đơn độc hoặc thành một đôi ở nách lá. Quả dưa chuột thường có hình trụ tròn dài, khi còn non sẽ có gai xù xì, sau đó sẽ từ từ biến mất khi quả lớn. Quả dưa leo nói chung thường có màu xanh lá đậm hoặc nhạt, có một số hoa văn kiểu sọc, chấm hoặc vệt trên lớp vỏ. Quả dưa chuột thường chứa rất nhiều hạt, một quả dưa chuột trung bình chứa khoảng 200 đến 500 hạt có màu trắng ngà.
Dưa chuột cho thu hoạch liên tục 1-2 ngày/lần, cần thu sớm khi quả đủ trọng lượng, không để già. Khi thu hoạch phải nhẹ nhàng, tránh làm đứt thân cây, không làm dập nát, để nơi khô mát, sau đó đóng vào bao bì sạch rồi vận chuyển đến nơi tiêu thụ.
Do đó việc trồng đúng kỹ thuật, tránh tồn dư thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) và phân bón có ý nghĩa quan trọng bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Ngành BVTV Hà Nội khuyến cáo thời vụ thích hợp cho cây dưa chuột vụ thu đông là gieo từ tháng 9 đến đầu tháng 10.
Kỹ thuật trồng cây dưa chuột vụ đông
Người dân cần sử dụng các giống chất lượng cao được cung ứng từ các công ty có uy tín; và một số giống địa phương trong nước. Lượng hạt giống 850-900g/ha. Trước khi gieo phải dọn sạch Cỏ và tàn dư thực vật, làm đất kỹ, tơi nhỏ, lên luống cao 25-30cm, mặt luống rộng 1,2-1,4m, bằng phẳng dễ thoát nước để tránh ngập úng khi gặp mưa.
Chọn giống gieo trồng và chăm sóc cây dưa chuột
Về xử lý hạt giống trước khi gieo: Ngâm nước ấm 35-40oC trong 3 giờ; sau đó ủ ở nhiệt độ 27-30oC cho đến khi hạt nứt nanh. Mỗi luống gieo 2 hàng, theo phương pháp bổ hốc; hoặc gieo theo rãnh với mật độ hàng cách hàng 60-70cm, cây cách cây 35-40cm. Nên gieo 2 hạt/hốc, khi cây được 2-3 lá thì tỉa bỏ bớt 1 cây xấu.
Sau khi trồng, mỗi ngày nên tưới 2 lần. Khi cây mọc 3-4 lá, 1-2 ngày tưới một lần. Giai đoạn nở hoa và trong khi thu hoạch quả luôn giữ độ ẩm đất 80-85%; (có thể tưới rãnh cho cây, khi đủ ẩm phải tháo hết nước). Khi cây có tua cuốn, tiến hành làm giàn theo hình chữ A. Trong các đợt bón thúc, làm cỏ cần kết hợp cắt tỉa lá già, lá bị Bệnh giả sương mai, riêng lá bị dòi đục hại nặng đem tiêu hủy.
Đối với cây dưa chuột chỉ nên sử dụng phân hữu cơ đã ủ hoai mục, tuyệt đối không dùng phân tươi, nước phân tươi, nước giải tươi để bón và tưới cho rau. Đồng thời bón bổ sung phân hữu cơ vi sinh, hữu cơ sinh học. Chú ý các đối tượng sâu bệnh là bệnh đốm phấn vàng, bệnh phấn trắng, dòi đục lá, bọ trĩ và sâu xanh sọc dưa.
Phòng và chữa bệnh cho cây dưa chuột
Dưa chuột là cây cho thu hái liên tục (1-2 ngày/lần). Do vậy không nên sử dụng thuốc hóa học phòng trừ sâu bệnh ở giai đoạn quả. Nông dân sử dụng các loại thuốc thảo mộc, nguồn gốc sinh học và hóa học thế hệ mới khi sâu bệnh phát sinh gây hại với mật độ cao.
Nên chọn các loại đất luân canh với cây trồng khác như lúa nước; và các cây trồng cạn khác họ bầu bí nhằm hạn chế nguồn sâu bệnh chuyển tiếp. Dùng biện pháp thủ công như: Bắt giết sâu non, ngắt lá bị dòi đục, rệp hại nặng đem tiêu hủy.
Riêng bệnh đốm phấn vàng phát sinh từ các lá gốc rồi lan dần lên các lá phía trên; từ khi bệnh phát sinh, có thể tiến hành ngắt lá bệnh từ gốc lên định kỳ 5-7 ngày/lần; vừa tạo độ thông thoáng cho ruộng, vừa hạn chế tốc độ phát sinh của bệnh.