Cà chua – thực phẩm hàng ngày không thể thiếu trong bất kỳ gia đình nào ở Việt Nam. Nó không chỉ có tác dụng trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh như thiếu máu, tốt cho tim mạch, ổn định đường tiêu hóa. Nó cũng được sử dụng nhiều trong việc làm đẹp vì có lợi cho da và tóc. Do đó, nhu cầu tiêu thụ cà chua rất lớn. Cà chua, nhất là cà chua bị bệnh rất khó chăm sóc dẫn đến cà chua bị hư, kém chất lượng. Khâu quan trọng trong việc chăm sóc cây cà chua để có được vụ mùa và chất lượng là phòng trừ bệnh hại cho cây. Bài viết này chúng ta cùng tìm hiểu về đặc điểm và dấu hiệu nhận biết bệnh đốm nâu trên cà chua.
Mục Lục
Các triệu chứng bệnh đốm nâu ở cà chua
- Bệnh hại trên lá, thân, hoa, quả nhưng chủ yếu ở trên lá.
- Trên lá, vết bệnh lúc đầu là chấm nâu nhỏ, khi vết bệnh to có màu nâu nhạt hoặc nâu đậm, bề mặt hơi lõm, xung quanh vết bệnh có quầng vàng hẹp, vết bệnh to, nhỏ không đều, hình tròn hoặc có hình nhiều cạnh, kích thước vết bệnh 1 – 2mm. Trên lá có nhiều vết bệnh, các vết có thể phát triển rộng liên kết với nhau.
- Bệnh xuất hiện chủ yếu ở lá già và lá bánh tẻ đôi khi cả lá non, bệnh thường xuyên xuất hiện trên lá già trước.
- Trên thân, vết bệnh hình tròn hoặc hình bầu dục, thường ở phần thân già.
- Trên quả, vết bệnh hình tròn, màu nâu, lúc đầu nhỏ sau đó lan rộng, đường kính vết bệnh từ 5 – 10mm, trên vết bệnh có lớp nấm màu nâu đen đó là sợi nấm, cành bào tử và bào tử phân sinh.
Nguyên nhân xuất hiện đốm nâu trên cà chua
Bệnh do nấm Stemphilium solani: Sợi nấm phân nhánh, có vách ngăn, đa bào. Dễ dàng hình thành bào tử trên một số môi trường như: PDA, PGA, MA. Cành bào tử phân sinh mọc đơn, không phân nhánh, đa bào, đầu hơi tù, bào tử phân sinh hình quả dâu tây, nâu đậm, có nhiều vách ngăn ngang dọc, kích thước bào tử phân tử phân sinh (48 – 53) x (20 – 22) micromet.
Điều kiện phát sinh phát triển của bệnh
- Bệnh phát sinh từ giai đoạn cây con trong vườn ươm đến cây trồng ngoài đồng. Bệnh phá hại chủ yếu trên lá. Vụ xuân hè bệnh nặng hơn vụ đông xuân.
- Điều kiện thời tiết thích hợp cho bệnh phát sinh, phát triển và gây hại là nhiệt độ 25 – 30 độ C và ẩm độ 85 – 95%.
- Trong vụ cà chua xuân hè, giống cà chua múi bị bệnh nặng hơn cà chua hồng, các giống cà chua Balan, Hồng lan, P375, HP5 đều bị nhiễm đốm nâu từ trung bình đến nặng. Giống cà chua vàng có khả năng chống bệnh đốm nâu.
- Trong điều kiện giọt nước hoặc sương, bào tử nấm nấm nảy mầm nhanh và xâm nhập vào cây, sau khoảng 5 ngày, triệu chứng bệnh xuất hiện trên đồng ruộng.
Phương pháp phòng bệnh
- Chăm sóc tốt cho cây sinh trưởng, phát triển khỏe.
- Chọn và trồng các giống kháng hoặc giống nhiễm bệnh đốm nâu.
- Khi bệnh chớm xuất hiện có thể dùng một trong những thuốc như: TopsinM 70WP (0,6 kg/ha), Antracol 70 WP (0,4%), Boocđo 0,75 – 1%.
>>> Xem thêm thông tin về nông nghiệp tại đây.
Những lời khuyên cho người trồng cà chua
Những người làm vườn có kinh nghiệm khuyên bạn nên:
- Chú ý các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Xử lý nhà kính thường xuyên bằng chế phẩm trực khuẩn cỏ khô hoặc trichoderma.
- Vào mùa thu hoặc mùa xuân, khử trùng nhà kính bằng đồng sunfat, thanh sulfuric hoặc axit peracetic. Đào đất trên lưỡi lê của xẻng.
- Quan sát luân canh cây trồng, thay đất trong nhà kính 5 năm một lần. Điều này sẽ loại bỏ nền lây nhiễm gia tăng và độc tính của đất.
- Tiến hành kiểm soát thường xuyên côn trùng gây hại – vật mang vi rút và vi trùng.
- Trồng cà chua ở một khoảng cách đủ thông gió. Đồng thời, cần tính đến các đặc điểm giống của cà chua và nhu cầu hình thành nhiều hoặc một thân.
- Chọn các giống kháng bệnh phổ biến trong khu vực của bạn để trồng.
Nếu bạn phát hiện thấy những đốm nâu trên cà chua, hãy điều tra nguyên nhân. Trong trường hợp bị bệnh, sử dụng thuốc diệt nấm hoặc thuốc kháng khuẩn để điều trị. Tiêu diệt sâu bệnh, loại bỏ thiếu vi lượng. Tuân theo các thực hành nông học phòng ngừa để ngăn ngừa các vấn đề trong tương lai.