Giới thiệu với bà con những dấu hiệu của bệnh virus mùa xuân trên cá chép và các biện pháp phòng bệnh tổng hợp: dấu hiệu bệnh bên ngoài và bên trong, giai đoạn cá hay mắc bệnh, giải pháp cải tạo ao, phương pháp cho ăn, bổ sung vitamin C,….
Miền bắc nước ta hiện đang bước vào thời điểm giao giữa mùa xuân và mùa hè. Khoảng nhiệt độ ngày đêm từ 18 đến 30 độ C là một trong những điều kiện vô cùng thuận lợi cho các chủng vi khuẩn, vi rút… phát triển gây bệnh cho động vật nuôi thủy sản. Trong đó thì đặc biệt nguy hiểm và gây thiệt hại lớn cho người nuôi cá là bệnh virut mùa xuân trên cá chép.
Mục Lục
Lịch sử bệnh virus mùa xuân
Trên Thế giới, bệnh đã xuất hiện ở Châu Âu, vùng Trung Đông, Nga và gần đây nhất là xuất hiện ở Mỹ (2002, 2004). Các đối tượng thường bị nhiễm bệnh bao gồm có các loại: cá chép thường (Cyprinus carpio), cá trắm cỏ (Ctenopharyngodon idella), mè trắng (Aristichthys nobilis), mè vinh (Hypophthalmicchthys molitrix), cá giếc (Carassius carassius), cá vàng (Carassius auratus).
Dấu hiệu của bệnh virus mùa xuân
Dấu hiệu bên ngoài: Bên ngoài da sậm màu, mắt lồi, mang nhợt nhạt các tơ mang xơ rách, có hiện tượng xuất huyết điểm ở da, mang.
Dấu hiệu bên trong: khi giải phẫu bên trong thấy xoang bụng có dịch, ruột chướng hơi, tụy bị sưng và có hiện tượng xuất huyết ở bong bóng. Trong đó xuất huyết ở bong bóng được xem là dấu hiệu đặc trưng của bệnh này
Những giai đoạn cá thường bị bệnh
- Bệnh thường xảy ra khi nhiệt độ thấp từ 18 – 200C.
- Giai đoạn cá càng nhỏ (dưới 1 năm tuổi) càng nhạy cảm với bệnh này. Nhất là cá chép giống lưu qua đông.
Sự lây lan của bệnh
Mầm bệnh lan truyền từ cá này sang cá khác chủ yếu qua đường mang. Bên cạnh đó, các loài ký sinh trùng hút máu như đĩa, rận cá. Cũng là vật trung gian giúp phát tán, lan truyền mầm bệnh. Mầm bệnh phát tán trong môi trường nước qua đường bài tiết của cá. Như qua phân, urine (tạm gọi là nước tiểu) và chất nhày của mang. Một số thí nghiệm cho thấy sự hiện diện của virut trong buồng trứng của cá chứng tỏ khả năng lan truyền bệnh theo đường dọc: từ mẹ sang con.
Các yếu tố tác động đến sự bùng phát của bệnh
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tính nhạy cảm với bệnh SVC của cá: loài cá, tuổi cá , mật độ nuôi, sức khỏe của cá. Nhưng yếu tố chủ yếu dẩn đến sự bùng phát bệnh và tỉ lệ chết cao là sự biến động giảm của nhiệt độ.
Cá dể bị nhiễm khi nhiệt độ môi trường dưới 20 độ C. Tỉ lệ chết gia tăng khi nhiệt độ dưới 18 độ C. Cá càng nhỏ (dưới 1 năm tuổi) càng nhạy cảm với bệnh và tỉ lệ chết càng cao.
Các giải pháp đề xuất
Đối với bênh virut mùa xuân trên cá chép chưa có thuốc đặc trị ngoài việc sử dụng vacxine. Tuy nhiên việc dùng vacxine để trị bệnh cho cá chép nuôi thương phẩm rất tốn kém và khó áp dụng đại trà. Nên người nuôi cần điều chỉnh khung thời vụ thả giống hợp lý như vào thời điểm thời tiết có nhiệt độ ổn định > 220C đồng thời áp dụng biện pháp phòng bệnh tổng hợp như sau:
Những việc làm cần lưu ý
- Cải tạo ao đúng quy trình kỹ thuật: vét bùn, bón vôi diệt tạp 7 – 10kg/100m2, phơi đáy ao 5 – 7 ngày.
- Chọn công thức và đối tượng nuôi phù hợp cho từng mặt nước ao nuôi.
- Không thả nuôi với mật độ cao khi nguồn nước ô nhiễm.
- Trước khi thả cá cần tắm cá bằng muối ăn với liều lượng 200 – 300g muối/ 100lít nước. Thời gian tắm cá từ 10 – 15 phút.
- Không cho cá ăn thức ăn ôi thiu, ẩm mốc.
- Dụng cụ cho ăn cần được rửa sạch sau mỗi lần cho ăn.
- Treo túi vôi 2 – 4kg/túi quanh chỗ cho ăn.
Những việc làm định kỳ
Định kỳ bổ sung Vitamin C bằng cách cho cá ăn; với liều lượng 20 – 30g trộn với 25 kg thức ăn cho 1 tấn cá ăn trong ngày. Cho ăn liên tục 2 – 3 ngày để tăng sức đề kháng cho cá vào những tháng cá chép dễ bị bệnh.
Rắc vôi xuống ao 2 lần/tháng và trước khi trời mưa. Với liều lượng 2 – 3kg/100m3 nước ao hoặc dùng định kỳ các chế phẩm sinh học. Như Biobacter, Biopower tạt 1kg cho 8.000 – 10.000m3 nước ao nuôi.
Phân chuồng khi bón xuống ao cần ủ với vôi bột theo tỷ lệ như sau: 3 – 5kg vôi bột cho 100kg phân, thời gian ủ 1 tháng. Tránh đưa thẳng trực tiếp phân tươi xuống ao nuôi sẽ gây ô nhiễm môi trường. Và mang mầm bệnh cho cá nuôi.
Xem thêm những bài viết hay khác tại đây.
